Đã là người Việt Nam thì ai ai cũng biết rằng, thờ cúng tổ tiên đã trở thành phong tục không thể thiếu, càng không thể mất đi, là chuẩn mực đạo đức, nguyên tắc làm người. Nhiều gia đình đã sử dụng bàn thờ đá ngoài trời để phát huy tín ngưỡng tốt đẹp đó. Nhưng không phải ai cũng biết bàn thờ ngoài trời có ý nghĩa thế nào, dùng để thờ ai? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu toàn bộ thông tin qua bài viết dưới đây nhé!
Khái niệm bàn thờ đá ngoài trời
Bàn thờ ngoài trời là gì?
Bàn thờ đá ngoài trời hay còn gọi là bàn thờ thiên dùng để cúng trời đất. Bàn thờ thiên thường được đặt ở ngoài trời. Sở dĩ có bàn thờ thiên là bởi đây là một phong tục truyền thống của người dân Việt Nam đã được hình thành từ rất lâu. Ở một số vùng miền, bàn thờ đá ngoài trời còn được gọi là cây hương đá.
Cũng như các loại bàn thờ trong nhà được làm bằng gỗ nhưng vì được đặt ngoài trời, chịu tác động trực tiếp của nắng mưa, vì vậy chất liệu đá phải tốt để bền với thời gian, thường thì sử dụng đá Thanh Hóa hoặc Ninh Bình.
Bàn thờ ngoài trời thờ ai?
Bởi từ lâu trong đức tin của người Việt, Trời là một vị thần linh có quyền năng lớn nhất, có ảnh hưởng tới nhiều việc trong nhân gian. Theo tín ngưỡng của người dân, chúng ta vẫn xem rằng Trời là cha, còn Đất là mẹ, vì thế con người sinh sống trong trời đất là được bao bọc, chở che. Việc lập bàn thờ thiên cũng là thể hiện tấm lòng đối với Trời và Đất, với mong muốn về một cuộc sống bình an, mưa thuận gió hòa. Bởi vì bàn thờ thiên thường được đặt bên ngoài trời nên người ta thường sử dụng chất liệu đá để đảm bảo sự bền vững. Bàn thờ bằng đá không những chịu đươc sự khắc nghiệt của thời tiết mà còn có tính thẫm mỹ cao và phù hợp phong thủy tâm linh.
Xem thêm: các sản phẩm lăng thờ đá của Tiền Lộc Phát
Chi tiết về kích thước của bàn thờ đá ngoài trời
Bàn thờ đá ngoài trời được thiết kế với nhiều kích thước khác nhau để phù hợp cho mỗi gia tộc và khu vực địa hình nhất định. Cũng như lăng thờ chung, kích thước phải chuẩn với phong thủy Lỗ Ban, nhưng phổ biến với kích thước chuẩn nhất dưới đây. Cụ thể là:
Kích thước mặt bàn thờ
Kích thước của bàn thờ đá ngoài trời chuẩn phong thủy sẽ tuân thủ theo các số đo như sau: 69x69cm, 69x81cm hoặc 81x81cm. Đây là những kích thước đã được đo đạc cẩn thận, cũng rất phù hợp để gia chủ bày biện đồ thờ cúng.
Ngoài ra, chúng ta cũng cần lưu ý về kích thước của bàn thờ thiên theo hình dạng thiết kế. Ví dụ như với kiểu bàn thờ ngoài trời không có mái che thì phần mặt bàn thờ nên làm theo dạng hình vuông hoặc chữ nhật. Nhưng với kiểu bàn thờ thiên có mái che thì kích thước lại phong phú hơn nhiều. Bạn có thể tham khảo 3 dạng kích thước trên đều đã được thiết kế theo chuẩn phong thủy để lựa chọn mẫu bàn thờ đá ngoài trời phù hợp nhất với gia đình mình.
Chiều cao của bàn thờ
Nếu muốn đáp ứng được tính thẩm mỹ cũng như phù hợp với phong thủy của bàn thờ đá ngoài trời thì bạn cũng cần lưu ý tới chiều cao của bàn thờ. Chiều cao của bàn thờ thiên và độ rộng của cột trụ sẽ phải tương ứng với phần đế và phần cung thờ phải có số đo chính xác nhất.
Thường thì tổng chiều cao của bàn thờ đá ngoài trời sẽ vào khoảng 110cm, với phần trụ chính là 70-80cm, và phần chân đế cao khoảng 17-20cm. Tùy theo nhu cầu của gia chủ, chiều cao của bàn thờ thiên có thể thay đổi trong khoảng từ 10 đến 20cm.
Trên đây là những thông tin cơ bản về bàn thờ đá ngoài trời, hy vọng đã cung cấp thêm cho bạn nhiều kiến thức hữu ích về ý nghĩa cũng như cách lập bàn thờ hiệu quả. Chúc các bạn lựa chọn được mẫu, vị trí cũng như kích thước phù hợp cho bàn thờ ngoài trời của gia đình mình.
Thông thường cuốn thư bằng đá sẽ được đặt trước bàn thờ để che chắn, cuốn thư này cũng có kích thước chuẩn Lỗ Ban và chiều cao x rộng phù hợp với bàn thờ đá để tổng thể không gian được hài hòa.
Ý nghĩa của bàn thờ đá ngoài thời
Đối với con người Việt Nam, tục thờ cúng tổ tiên thể hiện được nét đẹp, thể hiện được tấm lòng thành kính, biết ơn ông bà tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành, dưỡng dục. Ngoài ra nó còn thể hiện sâu sắc đạo lý uống nước nhớ nguồn. Và rồi, việc thờ cúng tổ tiên ông bà đá trở thành một phong tục, một nguyên tắc làm người, nó là chuẩn mực đạo đức của dân ta bấy lâu. Từ đó, bàn lễ đá hay bệ thờ đá góp phần không nhỏ trong đời sống tâm linh của con người Việt Nam từ bao đời, đặc biệt ở các vùng quê.
Trong văn hóa tín ngưỡng dân gian, việc thờ cúng tổ tiên thể hiện niềm tin về sự bất tử của linh hồn, con người sau khi chết đi, linh hồn vẫn luôn ở bên cạnh con cháu bao bọc, chở che, phù hộ độ trì. Trong các ngày lễ, tết, cúng giỗ, không nhất thiết phải mâm cao, cỗ đầy nhưng bắt buộc phải có một nén nhang lên bàn thờ ông bà, gia tiên. Điều đó thể hiện được tấm lòng thành kính, tưởng nhớ đến người đã khuất, hướng đến cội nguồn.
>> Một số làng đá mỹ nghệ nổi tiếng trên cả nước
Cách lập và thờ cúng bàn thờ đá ngoài trời đúng chuẩn
Với ý nghĩa tâm linh của bàn thờ đá ngoài trời, vì vậy cần phải được gia chủ lập và thờ cúng cẩn thận, kỹ lưỡng. Trong phần dưới đây, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách lập bàn thờ thiên chuẩn theo phong thủy.
Vị trí
Bởi bàn thờ thiên được đặt ngoài trời nên chúng ta nên chọn khoảng không gian có phía trước rộng rãi, thoáng đãng. Nếu bạn chọn vị trí như vậy vừa phù hợp theo phong thủy lại sạch sẽ, tiện cho việc thờ cùng. Do đó, bạn có thể chọn đặt bàn thờ đá ngoài trời ở khu vực mép sân vườn.
Tuy nhiên khi tìm vị trí đặt bàn thờ thiên cần chú ý tránh những nơi phong thủy xấu như gần nhà vệ sinh, phòng ngủ hoặc trên miệng giếng đã lấp… Đây đều là những vị trí tuyệt đối không được đặt bàn thờ thiên.
Hướng đặt bàn thờ
Nếu đã quyết định đặt tại vị trí mép sân vườn, bạn cũng cần lưu ý tới hướng đặt bàn thờ. Thông thường, hướng đặt bàn thờ đá ngoài trời phải là hướng ngược với hướng đứng làm lễ. Tuy nhiên, theo quan niệm của các cụ thì 4 phương 8 hướng đều được coi là trời, nên hướng đặt bàn thờ không phải là yếu tố cần quá coi trọng. Thay vào đó, chúng ta cần chú ý tới vị trí đặt bàn thờ. Bạn cần phải chắc chắn rằng nơi đặt bàn thờ phải là nơi thoáng đãng, sáng sủa, không ở góc khuất hay u tối dù đặt ở sân vườn hay trên ban công.
Cách bài trí
Cách bài trí của bàn thờ đá ngoài trời không quá cầu kỳ, rườm rà nhưng vẫn phải đảm bảo được sự chăm chút cẩn thận, thể hiện được tấm lòng của gia chủ. Đồ thờ bằng đá có thể đặt trên bàn thờ như một bát hương, một lọ hoa, một đèn thờ, một đĩa hoa quả để bài trí trên đó. Nếu bàn thờ thiên được làm bằng đá thì nên chọn mẫu đá có hoa văn trang nhã, giản dị.
Ngoài ra, do bàn thờ thiên đặt ngoài trời sẽ không tránh khỏi tình trạng bụi bẩn hoặc bị nước mưa đọng. Chính vì thế, bạn cần thường xuyên lau chùi sạch sẽ khu vực bàn thờ, tránh để bẩn sẽ khiến cho việc cầu nguyện khó được như ý. Người ta thường thắp hương trên bàn thờ đá ngoài trời vào mùng 1, ngày rằm, lễ, Tết hoặc những ngày đặc biệt khác.
Bàn ngoài trời với chất liệu đá nên rất nặng, kho khăn khi di chuyển nên thường được đặt ở vị trí cố định. Vì vậy, chúng thường có ở những nơi thờ cúng chung của gia đình, dòng họ hay xóm làng, điển hình nhất là ở khu lăng mộ đá.
